کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان امریکا گزارش ابتدایی و همچنین متن مصاحبه‌هایش با برخی مقام‌های دخیل در خروج امریکا از افغانستان را منتشر کرد.
در این گزارش آمده که هیچ یک از دلایل ارائه شده از طرف جو بایدن، رئيس‌جمهور امریکا درباره خروج ایالات متحده از افغانستان درست نبوده است.
مایکل مکال، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان امریکا روز دوشنبه (۱۳ حمل) متن مصاحبه‌های این کمیته با برخی مقام‌های امریکایی که مسئول هماهنگی روند تخلیه غیرنظامیان از افغانستان بودند و گزارشی از ارزیابی این کمیته را نشر کرد.
این کمیته با راس ویلسون، سفیر پیشین امریکا در کابل و سام آرنسون، دیپلومات دخیل در ارائه خدمات قنسولی در جریان روند خروج مصاحبه و نسخه کتبی آنرا منتشر کرده است.
در این گزارش کمیته روابط خارجی کانگرس آمده جو بایدن، رئيس‌جمهور امریکا پس از خروج از ایالات متحده از افغانستان، بارها در سخنرانی‌های در توجیه تصمیم خود مبنی‌بر خروج گفته که نیروهای ارتش حکومت پیشین بدون حمایت مستقیم نظامی امریکا قادر به دفاع از کشورشان بودند.
بایدن همچنین گفته که امریکا به اهداف ماموریت خود در افغانستان که کشتن اسامه بن‌لادن، رهبر سابق القاعده و ریشه‌‌کردن این گروه بود، دست یافته است.
رئيس‌جمهور ایالات متحده همچنین گفته که توافقنامه دوحه که در ۲۰۲۰ میان اداره دونالد ترامپ و طالبان امضا شد، امریکا را ناگزیر به خروج از افغانستان کرد.
کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان امریکا در گزارش خود نوشت که هیچ یک از دلایل جو بایدن درباره خروج ایالات متحده از افغانستان، درست نبوده است. این کمیته استدلال کرد که ارزیابی‌های داخلی حکومت بایدن نشان می‌دهد که ارتش افغانستان بدون حمایت هوایی، مشاوران نظامی امریکا و پیمان‌کاران قادر به دفاع از افغانستان مقابل طالبان نبود و بارها در این مورد به بایدن هشدار داده شده بود.
به گفته این کمیته، رهبران نظامی امریکا و متحدان ارشد ناتو، حفظ ۲۵۰۰ نیروی ایالات متحده و ۶۰۰۰ نیروی ناتو را برای مشوره‌دهی و پیشبرد ماموریت ضدتروریسم در افغانستان بهترین گزینه می‌دانستند.
در این گزارش آمده که بسیاری از دیپلومات‌های اداره بایدن و نظامیان امریکایی از خروج مشروط امریکا از افغانستان حمایت می‌کردند. اما رئیس‌جمهور بایدن به همه این پیشنهادات و توصیه‌ها نه گفت و استدلال کرد که پیگیری این شرایط مستلزم استقرار «ده‌ها هزار» نیروی امریکایی در افغانستان است. طبق گزارش، برآورد نظامیان امریکا اما چنین نبود.
کمیته روابط خارجی کانگرس همچنین افزود که شرایط مندرج توافقنامه دوحه با طالبان به ویژه قطع رابطه این گروه با گروه‌های تروریستی مانند القاعده برآورده نشد و این امر، امریکا را ملزم به اجرای این توافقنامه و خروج از افغانستان نخارج می‌کرد. با این حال، به گفته کمیته روابط خارجی کانگرس، خود جو بایدن نیز اعتراف کرده که بدون امضای توافقنامه دوحه هم، نیروهای امریکایی را از افغانستان می‌کرد.
این کمیته نوشت که پنج ماه قبل از تسلط طالبان، هرچند حضور القاعده در این کشور کاهش یافته بود اما این گروه همچنان در افغانستان حضور داشت و در مناطق تحت کنترول طالبان در آن زمان آزادانه فعالیت می‌کرد.
حکومت بایدن همچنین به خاطر تعلل در تخلیه همکاران افغان ایالات متحده از افغانستان مورد انتقاد قرار گرفته که با گذشت بیش از دوونیم سال تاکنون هزاران همکاران افغان واشنگتن همچنان در افغانستان و یا کشورهای سوم به سر می‌برند. کمیته روابط خارجی کانگرس نوشت که حکومت بایدن هر نوع هشدار امنیتی برای این همکاران را نادیده گرفته است.
در این گزارش آمده که به‌رغم خطرات امنیتی متوجه کامندوهای افغان آموزش‌دیده امریکا، هیچ تلاشی برای اولویت قرار دادن انتقال آنها به امریکا صورت نگرفته و آنها مجبور شده‌اند به کشورهای مثل ایران پناه ببرند که آنجا نیز در معرض «بهره‌گیری»اند.
این کمیته دریافته که شکست حکومت بایدن برای برنامه‌ریزی منجر به هرج‌ومرج و سردرگمی در میدان هوایی کابل شد. طبق گزارش، تنها ۳۶ افسر قنسولی ایالات متحده در کابل برای رسیدگی به تخلیه بیش از ۱۰۰ هزار نفر حضور داشتند.
بر اساس شهادت نظامیان امریکایی، تخلیه به حدی بی‌نظم بود که مقامات ارشد دفتر معاون رئیس‌جمهور و بانوی اول امریکا و یکی از مقامات ستاد مشترک ارتش برای تخلیه درخواست کمک کرده بودند. در گزارش آمده که بر اساس آمارها ۱۴۵۰ کودک افغان بدون والدین خود تخلیه شدند و تلاش‌ها برای اذغام مجدد آنها با خوانده‌های‌شان همچنان در جریان است.
طبق این گزارش، حکومت بایدن بارها اذهان مردم امریکا را درباره وضعیت کابل گمراه کرد و بیانیه‌هایی منتشر کرد که با گزارش‌های وزارت خارجه و ارتش هم‌خوانی نداشتند. برپایه گزارش اظهارات «خوشبینانه» برخی مقام‌های امریکایی از جمله درباره همکاری طالبان در روند تخلیه، در تضاد با گزارش‌های مطبوعاتی حاکی از آشفتگی وضعیت در سراسر افغانستان بود.
همچنین در گزارش آمده که بسیاری از این اظهارات خلاف ارزیابی مقام‌های دخیل در روند خروج از داخل افغانستان بوده که کمیته روابط خارجی با آنها مصاحبه کرده است.
کمیته روابط خارجی کانگرس تاکید کرده که برنامه ناکام وزارت خارجه باعث شد که این وزارتخانه قادر به ارائه کمک کافی به متقاضیان و واجدان شرایط انتقال به امریکا نباشد.
این کمیته در گزارش خود نتیجه‌گیری کرده که آشفتگی در روند تخلیه، منجر به نزول جایگاه امریکا در جهان شد و همچنین در حال حاضر ایالات متحده از امنیت کمتری نسبت به قبل برخوردار است.
در گزارش آمده که گروه‌های افغان که بیش از همه در معرض انتقام‌جویی طالبان‌اند، مانند سربازان حکومت پیشین، رهبران و سیاستمداران زن و مترجمان افغان نیروهای امریکایی همچنان در افغانستان گیر مانده‌اند.